De hawa da jeewan sanu...ਦੇਹ ਹਵਾ ਦਾ ਜੀਵਨ ਸਾਨੂੰ,...by Mohan Singh

ਦੇਹ ਹਵਾ ਦਾ ਜੀਵਨ ਸਾਨੂੰ,

ਦੇਹ ਹਵਾ ਦਾ ਜੀਵਨ ਸਾਨੂੰ,

ਸਦਾ ਖੋਜ ਵਿਚ ਰਹੀਏ ।
ਹਰ ਦਮ ਤਲਬ ਸਜਨ ਦੀ ਕਰੀਏ,
ਠੰਢੇ ਕਦੀ ਨਾ ਪਈਏ ।
ਜੰਗਲ ਗਾਹੀਏ, ਰੇਤੜ ਵਾਹੀਏ,
ਨਾਲ ਪਹਾੜਾਂ ਖਹੀਏ ।
ਇਕੋ ਸਾਹੇ ਭਜਦੇ ਜਾਈਏ,
ਕਿਸੇ ਪੜਾ ਨਾ ਲਹੀਏ ।
ਵੇਖ ਮੁਲਾਇਮ ਸੇਜ ਫੁਲਾਂ ਦੀ
ਧਰਨਾ ਮਾਰ ਨਾ ਬਹੀਏ ।
ਸੌ ਰੰਗਾਂ ਦੇ ਵਿਚੋਂ ਲੰਘ ਕੇ,

ਫਿਰ ਵੀ ਬੇਰੰਗ ਰਹੀਏ ।
ਜੇ ਕੋਈ ਬੁਲਬੁਲ ਹਾਕਾਂ ਮਾਰੇ,
ਕੰਨ ਵਿਚ ਉਂਗਲਾਂ ਦਈਏ ।
ਜੇ ਕੋਈ ਕੰਡਾ ਪੱਲਾ ਪਕੜੇ,
ਛੰਡੀਏ ਤੇ ਨੱਸ ਪਈਏ ।
ਦੇਹ ਹਵਾ ਦਾ ਜੀਵਨ ਸਾਨੂੰ,
ਸਦਾ ਖੋਜ ਵਿਚ ਰਹੀਏ ।

MohanSingh

ਇਹ ਸੁੰਦਰ ਕਵਿਤਾ "ਦੇਹ ਹਵਾ ਦਾ ਜੀਵਨ" ਜੀਵਨ ਦੀ ਅਸਥਿਰਤਾ ਅਤੇ ਸਦਾ-ਬਦਲਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਤੀ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਖੂਬਸੂਰਤੀ ਨਾਲ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਮੁੱਖ ਭਾਵ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹਨ:

• ਅਸਥਿਰ ਜੀਵਨ: ਕਵਿਤਾ ਸਾਨੂੰ ਯਾਦ ਦਿਵਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਜੀਵਨ ਹਵਾ ਵਾਂਗ ਹੈ, ਜੋ ਕਦੇ ਵੀ ਇੱਕ ਥਾਂ ਟਿਕ ਕੇ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦੀ। ਇਸ ਲਈ, ਸਾਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਨਵੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਖੋਜ ਕਰਦੇ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

• ਸੱਚੇ ਪਿਆਰ ਦੀ ਤਾਂਘ: ਇਹ ਕਵਿਤਾ ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੇ "ਸਜਨ" (ਪਿਆਰੇ, ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ) ਦੀ ਹਮੇਸ਼ਾ ਤਲਬ (ਇੱਛਾ, ਤਾਂਘ) ਰੱਖਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਸਾਨੂੰ ਕਦੇ ਵੀ ਸੰਤੁਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਅਤੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਉਸਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਲਈ ਯਤਨਸ਼ੀਲ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

• ਸੰਘਰਸ਼ ਅਤੇ ਅੱਗੇ ਵਧਣਾ: ਕਵਿਤਾ ਜੀਵਨ ਦੇ ਸੰਘਰਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਜੰਗਲਾਂ, ਰੇਤਾਂ ਅਤੇ ਪਹਾੜਾਂ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਵਾਂਗ ਦੱਸਦੀ ਹੈ। ਸਾਨੂੰ ਇਹਨਾਂ ਸਾਰੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਿਲਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘ ਕੇ ਅੱਗੇ ਵਧਦੇ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਬਿਨਾਂ ਕਿਤੇ ਰੁਕੇ।

• ਮੋਹ-ਮਾਇਆ ਤੋਂ ਨਿਰਲੇਪਤਾ: ਭਾਵੇਂ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਮੁਲਾਇਮ ਸੇਜਾਂ ਅਤੇ ਸੌ ਰੰਗਾਂ ਵਰਗੀਆਂ ਖੁਸ਼ੀਆਂ ਤੇ ਰੰਗ-ਬਿਰੰਗੇ ਪਲ ਆਉਣ, ਸਾਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਫਸਣਾ ਨਹੀਂ ਚਾਹੀਦਾ। ਸਾਨੂੰ ਹਰ ਰੰਗ ਦੇਖ ਕੇ ਵੀ ਬੇਰੰਗ (ਨਿਰਲੇਪ) ਰਹਿਣਾ ਸਿੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

• ਦੁਨਿਆਵੀ ਲਾਲਸਾਵਾਂ ਤੋਂ ਬਚਾਅ: ਕਵਿਤਾ ਸਾਨੂੰ ਬੁਲਬੁਲ ਦੀ ਹਾਕਾਂ (ਆਵਾਜ਼ਾਂ, ਲੁਭਾਉਣੇ ਸੁਨੇਹੇ) ਅਤੇ ਕੰਡਿਆਂ ਤੋਂ ਬਚਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਭਾਵ ਹੈ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਦੁਨਿਆਵੀ ਚੀਜ਼ਾਂ ਜਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਲੁਭਾਉਣੇ ਸੱਦਿਆਂ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਆਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਅਤੇ ਜੇ ਕੋਈ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਆਵੇ ਤਾਂ ਉਸ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾ ਕੇ ਅੱਗੇ ਨੱਸ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

ਸੰਖੇਪ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਕਵਿਤਾ ਜੀਵਨ ਦੇ ਅਸਥਾਈ ਸੁਭਾਅ ਨੂੰ ਸਮਝ ਕੇ, ਸੱਚੇ ਪਿਆਰ ਦੀ ਭਾਲ ਵਿੱਚ, ਸੰਘਰਸ਼ਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਅਤੇ ਮੋਹ-ਮਾਇਆ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹਿ ਕੇ ਆਤਮਿਕ ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਲੱਗੇ ਰਹਿਣ ਦਾ ਸੰਦੇਸ਼ ਦਿੰਦੀ ਹੈ।

------------------------------------------------------------------------------------------------

O give me a life of air, May I always be in search. May I always seek my beloved, Never shall I rest. May I traverse forests, plough deserts, And wear away with mountains. May I run in a single breath, Never stopping for a break. Seeing a soft bed of flowers, May I not sit down and rest. Passing through a hundred colours, May I still remain colourless. If a nightingale calls, May I put my fingers in my ears. If a thorn catches my hem, May I shake it off and run. O give me a life of air, May I always be in search.

This beautiful poem by Mohan Singh, "Deh Hava da Jeevan" (Give me a life of air), beautifully illustrates the transient and ever-changing nature of life. Its main themes are:

Transient Life

The poem reminds us that life is like air, which never stays in one place. Therefore, we should always be in search of new things.

The Quest for True Love

This poem inspires us to always have a craving or desire for our "Sajan" (beloved, the divine). We should never be satisfied and must always strive to attain the divine.

Struggle and Moving Forward

The poem describes life's struggles as a journey through forests, deserts, and mountains. We must continue to move forward through all these difficulties without stopping anywhere.

Detachment from Worldly Possessions

Even if life offers soft beds and a hundred colours like happiness and colourful moments, we should not get caught in them. We must learn to remain colourless (detached) after seeing every colour.

Avoidance of Worldly Temptations

The poem advises us to avoid the calls of the nightingale and the thorns. This means we should not fall for the temptations of worldly things or people, and if any difficulty arises, we should get rid of it and run forward.

In short, this poem gives the message of understanding the temporary nature of life, embarking on a spiritual quest in search of true love, facing struggles, and staying detached from worldly attachments.